Bharati Birje Diggikar

  फ्रान्सिन स्टर्ले - मिनेसोटा , अमेरिका, जन्म १९५२ ,लेखिका , कव यित्री , शिक्षिका , मार्गदर्शक ; कविता आणि लेखनविषयक वर्कशॉप्सचं आयोजन.  यांची Dreaming of Picasso ही चित्रप्रत्ययदर्शी कविता, एक वेगळ्या प्रकारे चित्रशैलीकविता असंही म्हणता येईल. अतिशय जिव्ह्याळ्याचा हा विषय,त्याला दिलेला स्त्रीवादाचा प्रभावी स्पर्श. मी केलेली ही अनु कृती.   पिकासोचं स्वप्न-   रात्रभर भरभरून कहर शेकडो भौमितिक डोळ्यांचा माझ्या स्वप्नसृष्टीवर रात्रभर रात्ररात्रभर. पाखरं आणि होड्या किडे ठिपके फुल्या की डोळ्यांच्या या जोड्या हिऱ्यांच्या विसंगत कुड्या शून्यांचा गोलवा लपकाभर चांदवा चेहऱ्यावर ओघळावा गालांमधून निखळावा उभा न आडवा कानांखाली लोंबत कपाळाशी झोंबत कागदबाण रोरावत प्रत्येकच डोळा जिवंत आणि टकरावत सांध्यातून उघडे बायकांचे मुखडे त्यांचेच हे तुकडे आई बायको प्रेयसी किती शांत पण वाकडे ठिक-यांच्या ढिगाऱ्यात कळवळते सस्ती यांची उद्ध्वस्ती डोक्याच्या गच्चीत मांडलेली वस्ती निजेतला कहर मग माझीच नजर जोडीचे डोळे शोधते भरभर एवढ्या गर्दीतून झटपट लवकर तर अशी धावेन शोधून शोधून ...

  स्पॅनिश भाषेत लिहिणारे नोबेल विजेते कवी पाब्लो नेरुदा यांची कवी आणि माणूस म्हणून कारकीर्द वादळी आणि वादग्रस्त आहे. त्यांची प्रेमकविताही झंझावाती प्रतिमांनी ओतप्रोत नसेल तरच नवल. मानवी आसक्ती , प्रेम ,विरह आणि पंचमहाभूतांचा विराट खेळ एका कवितेच्या पटलावर. त्यांच्या एका प्रसिद्ध प्रेमकवितेचा इंग्रजी अनुवादावरून मी केलेला हा मराठी अनुवाद , एक प्रयत्न , आणखी एक आवडती अनुकृती. Every day you play with the light of the universe - विश्वाच्या किरणांमध्ये विहरशी उन्मुक्त तू खेळशी  .. विश्वाच्या किरणांमध्ये विहरशी उन्मुक्त तू खेळशी   पाण्यातून फुलांमधून,तरले ! साकारशी भेटशी जो गोरा मुखडा करात धरतो मी रोज लोभावुनी     द्राक्षांचा मधुघोस तो! तरि प्रिये तू आगळी त्याहुनी       तू नाहीस कधी -असू शकत ना,ज्या प्रेमभारात मी   ठेवू का तुज अंथरून पिवळ्या शेवंतीहारांत मी   कोणी नाव तुझे धुक्यात लिहिले दक्षीणताऱ्यांमधे    तू होतीस कशी तुझ्याहीपरती हे आठवू आज दे          ही माझी...

Do not go gentle into that good night’’ : Dylan Thomas : एक भावानुवाद ग्रेट ब्रिटन चे महान कवी डायलन थॉमस ( जन्म १९१४- मृत्यू १९५३ )शिक्षण अपुरे सोडून मनस्वी जीवन जगलेल्या या कवीला खूप मान्यता ब्रिटन व अमेरिकेत मिळाली , पण त्या प्रतिभेचा अंत अकालीच व्यसनी व अस्थिर जीवनशैलीमुळे झाला. ‘’Do not go gentle into that good night’’ या त्यांच्या अजरामर अविस्मरणीय कवितेच्या अनुवादाचा येथे आपण आस्वाद घेणार आहोत. या कवितेत ते आपल्या वृद्ध मरणासन्न वडिलांना मनातला  धगधगता संघर्ष वार्धक्यामुळे विझवून अबोलपणे मृत्यूला सामोरे जाऊ नका , शेवटचं बंड करा असं विनवत आहेत तेव्हा जणू आयुष्यभर संघर्ष करणाऱ्या आणि शेवटी विकलांग हताश झालेल्या वार्धक्याची चिरंतन शोकांतिका ते शब्दात उतरवत आहेत.. 'व्हिलानेल‘ या आकृतिबंधात मूळ कविता आहे .अनुवाद जरा वेगळेपणाने पण त्या अंगाने करण्याचा  प्रयत्न केलाय. (Villanelle A French verse form consisting of five three-line stanzas and a final quatrain, with the first and third lines of the first stanza repeating alternately in the following stan...